Reeskont, İngilizce bir terim olup tekrar iskonto demektir. Bankanın elinde var olan ama ödeme zamanı gelmemiş senetleri belirlenen şartlar dahilinde merkez bankasında iskonto yoluyla nakde çevirme olarak bilinir. TCMB’ye göre reeskont şöyle tanımlanır: Bir bedele denk gelecek şekilde el değiştirmiş varlıkların tekrar bir bedel karşılığı el değiştirmesidir. Para politikası aracı olarak kullanılan reeskont kredisi, TL olarak verilen kredinin dolar alarak geri alınması esasına dayanır. Yani, merkez bankasına döviz girdisinin amaçlandığı bir yöntemdir. Reeskont kredisi TCMB tarafından verilen ve hükümleri yine aynı kurum tarafından belirlenen bir kredidir. Reeskont kredilerini daha çok ihracatçılar, ihracata yönelik mal üretimi yapan üreticiler, uluslararası müteahhitlik ve uluslarası fuar organizasyonu yapanlar yararlanır. Peki reeskont faizi,  reeskont oranları ve reeskont yıllık avansın neler ifade ettiğini biliyor musunuz? Bu yazıda reeskont kredisi ile ilgili tüm detaylara ulaşabilirsiniz.

Reeskont kredisi nereden alınır?

Reeskont kredisi öncelikli olarak Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası yoluyla verildi. Daha sonra diğer yatırım ve kalkınma bankaları da bu uygulamaya dahil edildi. Reeskont kredisinden daha fazla firmanın yararlanması için firma bazında kullanılabilen rakam maksimum 400 milyon TL’dir. 10 yıl vade ve sabit faiz oranıyla verilen kredi de bankalar için faiz 150 baz puandır. Son yapılan düzenlemeyle firmalar ihracat bedellerinin %30’unu bir bankaya satmak zorunda. Ayrıca firmalar satışını yaptığı dövizi 1 ay süreyle geri satın almamayı da taahhüt etmiş olur. Reeskont kredisi faiz tutarı hesaplanırken kısa dönemli avans işlemlerinde geçerli olan faiz oranı uygulanır.  Reeskont kredisi ile ilgili genel hükümler ise şöyledir;

1. Reeskont kredisi için belirlenen minimum limit 60 bin TL’dir. Bu 60 bin TL’nin 20 bin TL’si Türk Eximbank, 30 bin TL’si diğer kamu bankaları ve 10 bin TL’si diğer bankalar tarafında kullandırılır.

2. Firma bazındaki KOBİ’ler için reeskont tutarı minimum 25 milyon TL ve diğer firmalar içn ise 50 milyon TL’dir.

3. Eximbank harici diğer bankalarda kullandırılacak reeskont kredisini %70’i KOBİ’lere verilmek zorundadır.

Reeskont kredilerinde ihracat taahhütü aranır. İhracata karşılık istihdamda bir artış söz konusu olmadığı durumlarda %12,75 oranında ek teminat ihracatçıdan talep edilir. 

Reeskont faizi nedir?

Reeskont faizi bankadan reeskont kredisi çekenlere vade sonuna kadar belirtilen oranlarda uygulanan faize denir. Reeskont faiz oranını belirleyen yetkili merci TCMB’dir. Ekonomideki kredi genişlemesi ve para arzına göre reeskont faiz oranı değişebiliyor. Bu yüzden Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası reeskont faiz oranlarını yıllık olarak belirler ve her dönem farklı oranlarda açıklar. Türk parası dışında yapılan işlemlerde eğer senette faiz oranı belirtilmemişse Londra Bankalar Arası Faiz Oranı dikkate alınır. Türk parası ile yapılan işlemlerde senette bir faiz oranı belirtilmemişse Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından belirlenen resmi iskonto hadleri dikkate alınır. Ayrıca tüm banka ve sigorta şirketlerinin borç ve alacaklarını reeskonta tabi tutması zorunludur. Bununla birlikte diğer sektörler için  reeskont uygulaması zorunlu bir işlem değildir. Reeskont olabilmesi için alacak ya da borcun ticari bir kazanç ile hak edilmesi ya da ticaretin devam ettiği sürede gerçek bir borcun olması gerekir.

Reeskont oranı nedir?

Reeskont oranı, varlığın nakde dönüştürülmesi esnasında uygulanan ve senette veya vadeli çekte faiz oranının belirtilmediği takdirde uygulanan orana denir. Reeskont oranı avans faiz oranıyla genelde aynı olup iskonto faiz oranından ise yüksektir. Peki reeskont oranı nasıl hesaplanır?

1. Normal değer, gün sayısı ve faiz sayısı çarpılır.

2. Elde edilen değer 36.000+ faiz oranı x gün sayısına bölünür.

3.  Elde edilen genel sonuç reeskont oranını verir. 

Yıllık reeskont avans nedir?

Yıllık reeskont avans, ödeme zamanı gelmeyen sentlerle ilgili dönüş almayı sağlayan reeskont türüne reeskont avans denir. Yıllık reeskont avans faiz oranları belirlenirken kısa vadeli avans işlemlerinde uygulanan faiz oranları esas alınır. Vergi Usulü Kanunu 238 sıra numaralı genel tebliğine göre 31.12.2021 tarihinden itibaren geçerli olan reeskont avans faizi yıllık %15,75’tir. Piyasaya para sürmek isteyen merkez bankasının ticari bankalardaki borç senetlerini reeskont avansa tabi tutması piyasada likidite akışını kolaylaştırır. 

Kaynak: Logo Blog