Bilgisayar ya da bilgisayar kontrolündeki bir robotun, aklı olan bir canlıya benzer bir şekilde belirli görevleri yerine getirme yeteneğine, yapay zeka denir. İngilizce karşılığı “Artificial Intelligence” olan bu kavram, genellikle “AI” olarak kısaltılır.

Yapay zeka uygulamaları; insanların düşünce yöntemlerinin test edilerek, bu yöntemlerin doğal akıştan farklı bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlar. Bu sayede yapay zeka, bilgisayarları ve makineleri insan gibi düşünmeye yönlendirir. Bilgisayarlar ve bilgisayar programları, insanlara özgü karar verme ve benzer davranışları gerçekleştirebilme yeteneğine sahip olabilir.

Makine Öğrenimi (Machine Learning) Nedir?

Yazılım programlarının sonuçları tahmin etme konusunda doğru olmasını mümkün kılan algoritmaya “makine öğrenimi” denir. Makine öğreniminin temel dayanağı, girişle ilgili verileri alan bir algoritma oluşturmak ve çıktıları tahmin etmek amacıyla istatistiksel bir analiz kullanmaktır. İçerdiği süreçler, veri madenciliği ile benzerlik gösterir; her ikisi de kalıpların aranması ve program içerisindeki verilerin buna uygun olarak ayarlanması için veri aramasını gerektirir.

Var olan öneri motorları, çevrimiçi reklam yayınlarının kişiselleştirilmesi amacıyla makine öğreniminden destek alırlar. Diğer yandan makine öğrenimi; spam filtreleme, ağ güvenliği sağlama, tehditleri algılama gibi alanlarda da kullanılmaktadır.

Yapay Zekanın Uygulama Alanları Nelerdir?

Geniş bir uygulama alanına sahip olan yapay zeka programları, bilgisayarların sesleri tanıması için kullanılmaktadır. Ses tanıma sürecinde, ses dijital hale getirilir ve frekanslar elde edilir. Siri ve Echo gibi örnekler; yapay zeka tarafından ses tanıma, algılama ve geri cevap verme amacıyla kullanılabilir durumdadır.

Uygulama alanlarından bir diğeri olan görüntü işleme, bilgisayar programlarının kameralar aracılığıyla çekilen görüntüleri piksellere dönüştürmesini içerir. Pikseller daha sonra birer kod halini alır ve bu kodlar yapay zeka algoritmaları tarafından yorumlanabilir. Günümüzde sürücüsüz, yani otonom araçlar gibi örnekler; görüntü işleme alanındaki uygulamalara örnek olarak gösterilebilir.

Yapay zeka uygulama alanları içinde en zorlu olanlardan biri doğal dil işlemedir. İnsan ve bilgisayar arasındaki etkileşimin en üst seviyeye çıkarılabilmesi için iletişimin güçlenmesi gerekmektedir. Bu alanda ise şu anda etkili çözümler üretilmektedir. Doğal dil işleme uygulamalarında, makine öğrenmesi, istatistiksel analiz ve benzeri yaklaşımlar kullanılmaktadır.

Yapay Zeka Neden Önemlidir?

Yapay zeka kullanımı, farklı endüstrilerde çeşitli avantajlar sağlayarak karmaşık problemlerin çözümüne büyük katkı sağlamaktadır. Yapay zeka, insan zekasına benzer bir zekadan yardım alarak bilgileri en uygun ölçekte işleyip bir yanıt oluşturur. Ayrıca dolandırıcılık tespitleri, işle ilgili analizler gibi konularda da kullanılmaktadır. 

Yapay zekanın önemli olduğu bir diğer nokta ise iş verimliliğidir. Güçlenen yapay zeka teknolojisi, performans oranlarının düşmesini önler ve kesintisiz bir şekilde çalışabilir. Zahmet gerektiren görevlerde insan gücünün ötesinde performans sergileyebilir. Tüm işlerin ve görevlerin düzen içerisinde ilerlemesine katkıda bulunurken, iş yükünün azalmasında rol oynar. Büyük hacimli verilerin hızla analiz edilmesini sağlayabilir, bu da yapay zeka programları ile gelecekteki eylemlerde yapılması gereken en iyi yolu önerebilir. İş süreçlerinin otomatikleşmesi, hassas ve hızlı faaliyetlerin devam etmesi gibi noktalarda etkisi bulunmaktadır.

Yapay Zekanın Geleceği

Şimdiden birçok alanda aktif bir rol oynayan yapay zekanın, gelecekte birçok farklı konuda etkisinin olacağı düşünülmektedir. Yapılan araştırmalar ve uygulamaların gidişatı, insan hayatını büyük ölçüde etkileyeceğini ve değişimlerin kesintisiz olacağını göstermektedir. Bu etkilerden birisi, insan hayatını ve doğayı etkileyecek felaketlerle ilgilidir. Yapay zekanın özellikleri sayesinde nükleer felaketlerin, trafik kazalarının ve benzeri olayların önlenmesi mümkün olabilir. Yapay zeka, insanların güçlerinin yetmediği noktalarda destek sağlayabilir. Aynı zamanda, doğuştan ya da sonradan bir uzvunu kaybetmiş insanların hayatının daha kolay hale gelmesi beklenmektedir. Mekanik uzuvlar, yapay zekanın en faydalı olacağı alanlardan biri olarak görülmektedir. Yapay zeka çalışmaları ve robotik cerrahi gelişmeleri, hastalıkların teşhisi konusunda da insan sağlığına olumlu bir etki yapacaktır.